Zapalenie pęcherza moczowego – co je powoduje, jak je leczyć i jakie dostępne są leki (na receptę i bez recepty)

Zapalenie pęcherza moczowego to dosyć powszechna choroba, która – chociaż nie jest trudna do wyleczenia – może powodować wiele nieprzyjemnych dolegliwości.

Obecnie medycyna posiada wiele metod leczenia tej choroby – najczęściej wybieranym i najskuteczniejszymi lekami na zapalenie pęcherza moczowego są antybiotyki i chemioterapeutyki.

W aptekach dostępne są leki bez recepty i suplementy diety na zapalenie pęcherza, jednak najwyższą skuteczność w leczeniu wykazują leki na receptę.

Oczywiście – przy terapii zapalenia pęcherza warto stosować wspierająca inne preparaty ziołowe lub nasiadówki, jednak nie zapewnią one takiej skuteczności (czyli szybkości działania i szybkiego łagodzenia objawów) jak antybiotyki i chemioterapeutyki.

Czym jest zapalenie pęcherza moczowego i co je powoduje (co musisz wiedzieć)?

Zapalenie pęcherza moczowego to choroba występująca najczęściej u kobiet (głównie z racji budowy układy moczowo-płciowego), jednak może dotykać również mężczyzn.

Dotyka ona osób aktywnych seksualnie, głównie z racji bliskości pęcherza moczowego oraz odbytu – bakterie z ujścia układu pokarmowego mogą zakażać ujście cewki moczowej i powodować rozwój choroby.

Statystycznie zapalenie pęcherza najczęściej występuje u młodych kobiet (między 15 a 34 rokiem życia) oraz u pań po menopauzie; w przypadku mężczyzn najczęściej objawy pojawiają się w okresie andropauzy (po 50. roku życia).

Chorobę tę może powodować też wyziębienie organizmu – między innymi stąd wzięło się stwierdzenie o siedzeniu na schodach i dostaniu wilka.

Zapalenie pęcherza moczowego – niezależnie czy ostre czy śródmiąższowe – powodują najczęściej pałeczki okrężnicy (Escherichia coli) i inne bakterie 9 Staphylococcus czy Enterococcus) występujące w końcowym odcinku układu pokarmowego (ze wskazaniem na odbytnicę).

Niekiedy zapalenie pęcherza mogą powodować również chlamydie (mówi się wtedy o chlamydiowym zapaleniu pęcherza) oraz dwoinki rzeżączki (mówi się wtedy o rzeżączkowym zapaleniu pęcherza). 

Leczenie zapalenia pęcherza: czy zawsze potrzebne są antybiotyki?

Obecnie dostępnych jest wiele skutecznych leków na zapalenie pęcherza.

Wobec tego, że chorobę najczęściej powodują bakterie żyjące zazwyczaj w jelitach, w leczeniu zapalenia pęcherza najczęściej stosuje się antybiotyki z grupy penicylin.

Te leki dostępne są na receptę, jednak charakteryzuje je wysoka skuteczność.

Niemniej – wiele osób jest uczulonych na penycilinę.

W takim przypadku stosowane są leki przeciwbakteryjne o szerokim zastosowaniu, na przykład Symural 3 g lub Monural 3 g.

Oba leki zawierają fosfomycynę, czyli antybiotyk o szerokim zastosowaniu, skuteczny przy leczeniu infekcji dróg moczowych.

Ich stosowanie powinno być oparte o wytyczne lekarza, bo są to leki przepisywane na receptę.

Najczęściej stosuje się jedną saszetkę leku przed snem – zawarta w leku fosfomycyna niszczy bakterie zalegające w pęcherzu moczowym, a w efekcie łagodzi objawy.

Jeśli nie następuje poprawa – lekarz może zalecić zastosowanie drugiej dawki leku w 3 dni po pierwszej.

Jeśli też wtedy nie następuje poprawa – lekarz podejmie decyzję o dalszym leczeniu oraz diagnostyce.

Inną grupą leków stosowanych przy leczeniu zapalenia pęcherza są chemioterapeutyki – są to leki w pełni syntetyczne, które charakteryzuje działanie zbliżone do antybiotyków.

Są najczęściej przepisywane z zalecenia lekarza, jednak niektóre z nich dostępne są również bez recepty.

Istnieje wiele rodzajów preparatów ziołowych, które działają przeciwbakteryjne i moczopędnie, dzięki czemu łagodzą objawy, atakują bakterie odpowiedzialne za zapalenie pęcherza oraz powodują ich wypłukiwanie z organizmu z moczem.

Właśnie dlatego tak ważna jest moczopędna cecha wielu tych preparatów.

Innymi słowy: w przypadku większości infekcji typu zapalenie pęcherza moczowego ważne jest skonsultowanie się z lekarzem w celu wdrożenia skutecznego leczenia.

Nieleczone lub bagatelizowane zapalenie pęcherza moczowego może powodować inne, dużo poważniejsze, infekcje układu moczowego.

Chemioteraptutyki w leczeniu zapalenia pęcherza – czyli leczenie wczesnego stadium rozwoju choroby (niektóre też bez recepty)

Chemioterapeutyki to grupa leków pochodzenia syntetycznego.

Mają one działanie zbliżone do antybiotyków (przeciwbakteryjne), jednak jest ono zauważalnie słabsze.

Głównie z tego powodu chemioterapeutyki stosowane są w leczeniu łagodnych i średniozaawansowanych stadiów rozwoju zapalenia pęcherza moczowego.

Wśród najpopularniejszych chemioterapeutyków należy wymienić substancje aktywne takie jak:

• trimetoprim – substancja o działaniu bakteriostatycznym; jest to pochodna diaminopirymidyny;
• furagina – pochodna nitrofuranu, stosowana jako lek przeciwbakteryjny; jest ona powszechnie stosowana przy łagodnym przebiegu zapalenia pęcherza moczowego;
• nitroksolina – o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym;
• ciprofloxacinum – to chemioterapeutyk z grupy chinolonów II generacji, o działaniu bakteriobójczym. Bardzo często stosowany jako lek pierwszego rzutu.

Dawkowanie chemioterapeutyków powinno być skonsultowane z lekarzem wypisującym receptę lub – w przypadku leków dostępnych bez recepty – z farmaceutą.

Leki z tej grupy należy stosować najczęściej przez 3 dni (u kobiet) lub przez 7 dni (u mężczyzn) i nie przerywać ich przyjmowania nawet gdy objawy zapalenia pęcherza moczowego znikną.

Różnica w czasie przyjmowania leków wynika z budowy anatomicznej układu moczowego oraz różnic między męskim a damskim układem płciowo-moczowym (na przykład – długością cewki moczowej).

Warto wspomnieć, że część chemioterapeutyków na zapalenie pęcherza jest dostępna bez recepty.

Tym wyjątkiem jest furagina, którą – jako środek hamujący namnażanie bakterii – możesz kupić w aptece bez recepty.

Musisz jednak pamiętać, że furagina ma bardzo łagodne działanie i jest skuteczna jedynie w przypadku łagodnych form zapalenia pęcherza moczowego.

Jeśli po przyjęciu dawki tego leku objawy nie znikają, musisz skontaktować się z lekarzem.

Lekarz, na podstawie badań (na przykład obecności bakterii w moczu) będzie mógł wdrożyć odpowiednie leczenie, prawdopodobnie antybiotykoterapię, które będzie o wiele skuteczniejsze przy leczeniu poważniejszych form zapalenia pęcherza niż przyjęcie kolejnej dawki leku bez recepty.

Antybiotyki na zapalenie pęcherza moczowego – w przypadku bardziej zaawansowanej formy choroby

Antybiotyki na zapalenie pęcherza moczowego są skuteczną metodą leczenia bardziej zaawansowanych stadiów choroby.

Oznacza to, że gdy objawy nasilają się lub leczenie chemioterapeutykami nie przynosi efektów, lekarz może zalecić wdrożenie antybiotykoterapii.

Jak wspomniałem, w przypadku leczenia zapalenia pęcherza moczowego stosuje się najczęściej antybiotyki takie jak:

• amoksycylina – to półsyntetyczna penicylina, przypominająca w działaniu ampicylinę. Powoduje zatrzymanie budowy ścian komórkowych bakterii. Stosowana na ostre zapalenie pęcherza moczowego, ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek oraz bezobjawowy bakteriomocz w czasie ciąży;
• fosfomycyna – to syntetyczny lek, pochodna kwasu fosfonowego, o silnym działaniu antybakteryjnym. Wykorzystywana w leczeniu zapalenia pęcherza moczowego oraz obfitego bezobjawowego bakteriomoczu. W aptekach dostępny jest także antybiotyk w proszku wykorzystujący połączone działanie fosfomycyny oraz trometamolu. W odróżnieniu od innych tego typu leków, w całym procesie leczenia wymaga on zastosowania jednej tylko dawki lub – w przypadku utrzymania objawów – powtórzenie dawki po 3 dniach (lub zgodnie z zaleceniami lekarza). Lekarze w Dimedic mogą przepisać na zapalenie pęcherza jeden z leków zawierających fosfomycynę – Monural lub Symural (w trzygramowych saszetkach);
• cefaleksyna – półsyntetyczny antybiotyk z grupy cefalosporyn. Skuteczny przeciwko pałeczkom okrężnicy, używany w przypadku większości zakażeń układu moczowego oraz na ostre zapalenie gruczołu krokowego.

Antybiotyki na zapalenie pęcherza stosuj wyłącznie w oparciu o zalecenia lekarza.

Pamiętaj też, że możesz przejść konsultację lekarską w przychodni online w Dimedic w kierunku zapalenia pęcherza moczowego i otrzymać e-receptę na jeden z antybiotyków, które pomogą złagodzić objawy Twojej choroby.

Nawet jeśli uważasz zapalenie pęcherza za chorobę wstydliwą, to nie musisz wychodzić z domu (co może okazać się ważne przy zapaleniu pęcherza) – wystarczy że przejdziesz konsultację medyczną online i otrzymasz e-receptę.

„Domowe sposoby” na zapalenie pęcherza, czyli co możesz zrobić, żeby łagodzić objawy i przyspieszyć leczenie?

W przypadku chorób dróg moczowych różnego rodzaju preparaty ziołowe sprawdzają się jako skuteczna forma wspomagania leczenia lub nawet leczenia bardzo łagodnych form infekcji dróg moczowych.

Czyli „domowe sposoby” na zapalenie pęcherza faktycznie mogą pomóc w leczeniu.

Najpopularniejszym ziołowym preparatem na zapalenie pęcherza moczowego jest ekstrakt z żurawiny.

Zawarte w żurawinie proantocyjanidy uniemożliwiają bakteriom zagnieżdżanie w drogach moczowych, a zawarta w tych preparatach witamina C obniża poziom pH moczu (stwarza mniej korzystne warunki dla bakterii), a do tego moczopędne działanie sprawia, że bakterie są szybciej wydalane z organizmu.

Między innymi dlatego lekarze często zalecają – poza antybiotykami lub chemioterapeutykami – również picie dużych ilości wody i przyjmowanie preparatów z żurawiną (lub po prostu – jedzenie suszonych owoców).

Dodatkowo możesz korzystać z innych środków o działaniu moczopędnym i zakwaszającym mocz: witaminie C, cytrynie, czarnym bzie czy o nasiadówkach z ziół.

Poza tym możesz łagodzić dolegliwości termoforem oraz lekami rozkurczającymi mięśnie brzucha i zmniejszającymi dolegliwości bólowe (na przykład no-spa).

Ważne są również nawyki – unikanie wyziębiania organizmu, ciepłe ubieranie się i co bardzo ważne – dbanie o odpowiednią higienę intymną, w szczególności po seksie.

Kiedy mam zapalenie pęcherza moczowego, które trzeba już leczyć (objawy)?

Objawy, które najczęściej wskazują na zapalenie pęcherza moczowego, to:

• ból przy oddawaniu moczu;
• nieprzyjemny zapach moczu;
• pieczenie i palenie w cewce moczowej;
• ciągłe parcie na pęcherz;
• ciemna barwa moczu;
• częste oddawanie moczu (częstomocz), najczęściej w niewielkich ilościach;
• w skrajnych przypadkach – pojawienie się moczu we krwi (krwiomoczu), który może świadczyć o problemach z nerkami.

Te objawy bardzo często wskazują na zapalenie pęcherza, a od ich intensywności zależy, czy można mówić o łagodny, średnim czy zaawansowanym zapaleniu pęcherza.

Bartek Raducha / Karolina Szymańska

Dimedic: konsultacje lekarskie online z e-receptą